“Joost Swarte is meest jonge geest van Haarlem”, zei Schuur-directeur Marelie van Rongen woensdagmiddag 10 mei in het Schuurcafé vlak voor de onthulling van een nieuw kunstwerk van de Haarlemse striptekenaar én ontwerper van het theater- en filmcomplex in de Lange Begijnestraat. Daarna onthulden zij samen het groen-rode wandtableau achter de bar.
Het kunstwerk is een onderstreping van het 20-jarig bestaan van het eigentijdse en eigenwijze culturele centrum in de Bakenes. En een nieuwe bezegeling van de intensieve samenwerking tussen de Schuur en Swarte. Een groot publiek in de foyer en bar begon spontaan een ‘Lang zal hij leven’ te zingen.
(Beeldcollectie van de gemeente Haarlem)
Joost Swarte memoreerde in zijn toespraak de totstandkoming van het complex. De Toneelschuur begon eind jaren zestig van de vorige eeuw als actiegroep Toneelschuur om avant-gardistische theatervernieuwing in Haarlem te verwezenlijken. Op 2 maart 1970 werd een eigen vlakke zaal op de bovenverdieping in het oude pand aan de Smedestraat 23 geopend die plaats bood aan 80 bezoekers. In 1976 kreeg de Toneelschuur de beschikking over de benedenverdieping met een zaal die plaats bood aan 162 bezoekers.
In 1996 kreeg Joost Swarte de opdracht een schetsplan te maken voor een ‘nieuw huis voor de Toneelschuur’. In nauwe samenwerking met het internationaal opererende architectenbureau Mecanoo uit Delft kwam een uniek ontwerp tot stand. Kenmerkend in het ontwerp is de schuine glasgevel, die de scheiding vormt tussen het gebouw en de binnenstad. Maar door de grote en hoge glaswanden lijkt het cultuurcomplex eigenlijk in open verbinding te staan met het historische centrum.
Het duurde uiteraard even – zoals alles in Haarlem – voor de eerste paal de grond in kon volgens de Haarlemse Krant. Maar in 2003 mocht toenmalig wethouder R. Grondel van Cultuur het nieuwe pand van Swarte officieel openen door in de toneelvloer de ‘Koperen Kees’ te timmeren, de spijker die voor technici het midden van de toneelvloer aangeeft. Grondel sloeg de Kees er scheef in, zodat het nog een keertje over moest. Als verrassing werd toenmalig directeur Frans Lommerse door burgemeester Jaap Pop geridderd in de Orde van Oranje-Nassau. De burgemeester liet zich daarbij ontvallen: “Eindelijk een bouwproject dat tot een einde is gebracht.”
