Ze woont in het oudste hofje van Nederland, nog maar net eigenlijk. Tot haar grote geluk. Want zo’n hofje kom je niet zomaar in. Je staat jaren op de wachtlijst en als er dan een woning vrij komt is er een zeer serieuze ballotage. Gesprekken met de heren regenten en met twee ‘hofdames’ zoals de elf bewoners (lees vrouwen) van het Bakenesserhofje genoemd worden. Je moet zelfstandig zijn, minimaal 55 en niet hulpbehoevend want er zit ook een trap in het huis.
Na haar scheiding weg uit het drukke, volle Amsterdam naar de stille binnentuin met de witte gevels en donkergroene boerendeuren waar je met mooi weer zo lekker overheen kunt hangen. Achter een van die deuren woont de ‘binnenmoeder’, ze is 88 en heeft een enorme vinger in de pap wie er mag komen wonen. Anneke dus. En ze is er zielsgelukkig. “Zulke fantastisch leuke vrouwen hier, niet te geloven,” zegt ze.
We willen eigenlijk alles horen over het hofje maar we komen voor de miniaturen. Gespot tijdens de tweedaagse ‘Over de Brug & Terug’ in de Bakenesserkerk. Unieke stillevens, als driedimensionale schilderijtjes in zelfgemaakte houten boxen of op de zijkant geplaatste lades met het knopje aan de bovenkant. In verstofte kleuren uit de natuur, een palet van wollig wit, vergrijsd bruin. Takjes, touwtjes, houtsnippers, noem maar op, oude vaak ook antieke spullen uit een poppenhuis, bordjes, kannetjes, Anneke kan alles gebruiken.
“Ik struin al m’n hele leven lang. Ik zoek en vind gelukkig altijd wel wat. Ik heb heel veel weggehaald bij het grofvuil. Ik hou van oud, van vies, van sleets.”
En dan:
“Haarlem heeft geen grofvuil
De miniaturen ontstaan onder haar handen. Er is geen plan, geen vooropgezet idee. “Toen ik klein was knipte ik al van alles uit karton voor mijn poppenhuis. En nu zaag ik. Zagen is echt het allerleukste om te doen. Ik begin gewoon en dan gebeurt het. Ik zaag hier,” tikt op de tafel, “en als het niet regent buiten. Je moet er wel krankzinnig veel geduld voor hebben maar dat heb ik. Ik hou ook van vissen, met een hengel ja, daar heb je ook heel veel geduld voor nodig. Voor mijn zestigste verjaardag heb ik een magneet gekregen, binnenkort ga ik magneetvissen in de Bakenessergracht.” Lacht. “Nee geen fietsen. Sleutels”.
Ze is poppenspeler van beroep maar na haar scheiding, vlak voor covid heeft ze de miniaturen opgepakt. En er in een klap 22 gemaakt. “Ik doe het ook in opdracht, met de spullen die ik dan krijg. Maar dat kost me veel meer moeite omdat het heel netjes moet en ik hou niet zo van netjes,” en met vrolijke ironie, “ik zie er zelf wel netjes uit, maar niets is was het lijkt.”
Ze heeft twee zonen, twee kleindochters. De oudste van drie komt vaak logeren omdat het zo heerlijk spelen is bij (en met!) oma. Dat geloof je meteen. Woon- en slaapkamer zijn één grote verzameling brocante, winkeltje spelen moet hier heerlijk zijn. “Alles van de kringloop”. Alles? Ja echt alles. Ook de opgezette kop van een everzwijn, een joekel van een ding, die ze kreeg van de eigenaar die ‘m niet kon slijten aan Rataplan in de Zijlstraat want opgezette dieren zijn verboden in kringloopwinkels.
“Ik heb geen tv, geen radio. Alleen Netflix. Als ik klaar ben en het is al wat later dan kijk ik een enge film, ik ben dol op enge films. Daarna ga ik naar bed. En dan voel je je hier echt veilig. Om zeven uur gaat de poort dicht. Natuurlijk heb ik een sleutel en als ik zin heb ga ik naar de kroeg (Het Wapen van Bakenes), een biertje drinken. Ik ben een bierdrinker.”
Wat vind je van wonen in de Bakenes?
“Ik hou van alles wat oud is. De oude gebouwen hier, de huizen…Het kan bijna niet maar voor mij klopt al-les. Het huis, de plek, de kroeg om de hoek. Ik was opeens op zoek naar woonruimte, ik zei: ik wil in een hofje wonen. Vergeet het maar, zeiden vriendinnen, dat is veel te hoog gegrepen, dat gaat echt niet lukken. Maar het lukte wel. Alles komt hier samen. Ik ben katholiek gedoopt en heb vaak gedacht: nu laat ik me uitschrijven. Nooit gedaan en misschien maar goed ook want dit is voorbestemd.”
Tekst: Els Loesberg – Foto’s: Jetty Smolders www.personalportrait.nl
Lees ook:
Binnen bij: Jogchem Jalink
Binnen bij: Marcel & Eva
Binnen bij: Bep van Zijpe.